Een paar weken geleden had ik een mooi en openhartig gesprek met Richard van Romunde. Dit soort gesprekken voeren we regelmatig en ze vormen voor mij een geweldige manier om nieuwe inzichten op te doen, zowel over mijn werk als over mezelf. Wat me deze keer bijzonder raakte, was het onderwerp waar we bij stilstonden: “niet-weten”. Het niet-weten dat niet alleen frustrerend kan zijn, maar ook krachtig en waardevol.
Het niet-weten in therapie en het leven
Niet-weten klinkt misschien negatief, alsof je ergens geen grip op hebt. Toch is het juist vaak een essentiële stap richting groei. In mijn werk als ACT-therapeut zie ik hoe cliënten soms vastzitten in patronen die ze zelf niet herkennen. Ze weten niet wat ze doen, terwijl het voor hun partner, collega’s of vrienden overduidelijk is. Pas als ze dat patroon beginnen te zien, komt er ruimte voor verandering.
En dat geldt niet alleen voor mijn cliënten. Ook bij mezelf ontdek ik regelmatig gedragingen of emoties die ik liever in het donker laat. Het moment waarop je jezelf confronteert met iets dat je liever niet wilde weten, is vaak pijnlijk. En tegelijkertijd is dat besef precies de plek waar transformatie begint.
Het belang van bewustwording
Bewustwording brengt verantwoordelijkheid met zich mee. Zodra je ziet wat je doet, kun je er niet meer omheen. Het is alsof er een bouwlamp op een donkere hoek van je innerlijke wereld wordt gericht. Dat licht kan confronterend zijn, maar het maakt je ook sterker. Want door te weten, kun je kiezen: blijf je hangen in oude patronen of neem je verantwoordelijkheid en ga je op zoek naar verandering?
In therapie gebeurt dit proces vaak. Cliënten ontdekken bijvoorbeeld dat hun gedrag voortkomt uit oude pijn. Dit inzicht kan overweldigend zijn. Ze voelen de pijn uit het verleden én beseffen dat ze zelf een aandeel hebben in wat er nu gebeurt. Die twee lagen doorzien is uitdagend, en ook bevrijdend.
De kracht van constructieve woede
Tijdens ons gesprek hadden Richard en ik het ook over woede – een emotie die vaak verkeerd begrepen wordt. Woede kan destructief zijn, maar als je het een constructieve plek geeft, wordt het vruchtbare grond. Zo vertelde Richard hoe hij zijn “vulkanische uitbarstingen” soms omzet in creativiteit, bijvoorbeeld tijdens improvisatietheater. Ik herken dat: emoties een veilige uitlaatklep geven is essentieel, zowel in therapie als in het dagelijks leven.
Het vraagt moed om woede, frustratie of andere emoties te onderzoeken. En dat is precies wat procesgerichte therapie doet: ruimte maken voor wat er is, zonder oordeel. Je hoeft je emoties niet weg te stoppen, je kunt ze leren begrijpen en benutten.
Het licht laten schijnen
Wat ik zo mooi vind aan procesgericht werken – en dat geldt ook voor mijn eigen leerprocessen – is dat er altijd een nieuwe hoek is om te verkennen. Zoals Richard het zo mooi verwoordde: “Het is alsof je een bol bekijkt, die aan één kant wordt belicht. Maar zodra je het licht een beetje verplaatst, ontdek je nieuwe kanten.”
Niet-weten is geen zwakte. Het is juist een krachtig beginpunt. Wanneer je stopt met doen alsof je alles al weet, ontstaat er ruimte voor nieuwsgierigheid en groei.
Wil je meer leren over procesgericht werken?
Heb je interesse in het leren toepassen van deze inzichten in je werk of leven? Kijk dan op onze website (www.expertisecentrumact.nl) voor informatie over onze opleidingen, blogs en ander
Wie weet ontdek jij ook kanten van jezelf of je werk die tot nu toe verborgen bleven.
Laten we samen het licht schijnen op wat nog onbekend is. Want daar ligt de kracht van échte verandering.
Comments